zondag 12 februari 2023

Mentaal fit

Wie mentaal in goede conditie is, voelt zich sterker, kan meer aan en is weerbaarder tegen stress. Belangrijk, want door te veel stress werkt het immuunsysteem minder goed.

Door de coronacrisis heeft iedereen momenteel in meer of mindere mate te maken met angst, stress en zorgen. Extra aandacht besteden aan je mentale gezondheid is dus zeker nu geen overbodige luxe. Hierbij een aantal manieren om mentaal fit te blijven:

1. Lichamelijke beweging

Een gezonde geest in een gezond lichaam oftewel ‘Mens sana in corpore sano’, aldus de oude Romeinse dichter Juvenalis. Lichamelijke beweging is belangrijk voor een goede mentale conditie. Dus voor wie thuis werkt: sta regelmatig op, doe oefeningen en stretch. Je kan natuurlijk ook een online work-out of yoga-sessie volgen. En voor mensen met een minder goede fysieke conditie: met het dagelijkse televisieprogramma ‘Nederland in Beweging’ kan je toch op een leuke manier fysiek actief blijven.

2. Nieuwsdieet

Iedereen kan 24/7 het nieuws volgen. Via social media, nieuwsbrieven en nieuwsalerts op onze telefoons komt doorlopend een stroom aan, voornamelijk negatief, nieuws binnen. Een teveel aan negatieve berichten kan stress veroorzaken en zelfs bang en somber maken. Goed geïnformeerd blijven is belangrijk, maar overdrijf niet en bescherm jezelf. Als je merkt dat het nieuws jouw stemming en gedachten negatief beïnvloedt dan is het tijd voor een nieuwsdieet. Zet overbodige notificaties uit en check maximaal tweemaal per dag de nationale nieuwszenders. In plaats van continue het nieuws te volgen, kan je ook iets positiefs doen, zoals bijvoorbeeld een brief schrijven, naar muziek luisteren, een goede vriend bellen of naar een grappig filmpje kijken.

3. Zelfzorg

In de prestatiemaatschappij zijn we gewend geraakt om de lat nogal hoog te leggen voor onszelf. We gingen maar door, ook al waren we moe. Dat hoge eisen stellen aan onszelf gaat nu niet werken. Het is tijd om terug te schakelen. En daarbij past een beetje mildheid voor onszelf. Alles is anders, aanpassen kost tijd en het mag allemaal ook een keer in de soep lopen. Zorg wel dat je voldoende rust neemt en niet te ver vooruit kijkt. Mindfulness en meditatie kunnen helpen om met aandacht in het hier en nu te blijven. Via internet zijn er momenteel allerlei gratis mindfulness trainingen en geleide meditaties te vinden.

4. Voldoende slaap

Slaap is belangrijk voor een goed immuunsysteem. Extra aandacht besteden aan de kwaliteit van slaap, zeker nu ook de zomertijd is ingegaan, loont de moeite. Hoeveel slaap iemand nodig heeft, verschilt per persoon en ook per leeftijd. Maar gemiddeld genomen hebben mensen tussen de 7 en 9 uur slaap nodig. En ook een goede powernap overdag, aan het begin van de middag van maximaal 30 minuten, verlaagt het stressniveau en verhoogt de productiviteit.

5. Zingeving

Het zijn verwarrende tijden. En dat kan zorgen voor gevoelens van zinloosheid of doelloosheid. Normaalgesproken helpt het ons om de wereld en onze plaats daarin te begrijpen. Maar alles is opeens anders. Angst voor en zorgen om het coronavirus en de gevolgen daarvan, doen ons en de wereld om ons heen op z’n grondvesten schudden. Om te hervinden wat het leven waardevol maakt, kan het helpen om een aantal vragen voor jezelf te beantwoorden zoals:

  • Waar ben ik dankbaar voor?
  • Waar krijg ik energie van?
  • Welke dromen en verlangens heb ik?
  • Waar ben ik goed in?
  • Waar word ik blij van?

6. Social Life

Mensen zijn sociale dieren en hebben andere mensen nodig. Het is dus wennen nu we niet bij elkaar mogen komen en geen leuke dingen samen kunnen doen. Wat wel kan, is op een andere manier de verbinding zoeken. Via de telefoon of via facetime mis je misschien nog wel de fysieke nabijheid maar kan je je toch verbonden voelen met elkaar. Je emoties delen en zorgen bespreken kan enorm opluchten. En vergeet daarbij ook niet de mensen in je omgeving die het moeilijk hebben en kwetsbaar, bang of alleen zijn. Daarmee bewijs je niet alleen de ander een dienst maar ook jezelf. Uit onderzoek blijkt dat mensen die anderen helpen, hun leven als zinvoller ervaren. Bovendien versterkt het je gevoel van eigenwaarde: mensen die anderen helpen, voelen zich beter over zichzelf.

7. Doelen stellen

Om niet te verzanden in sombere gevoelens en negatieve gedachten kan het helpen om jezelf een paar doelen per dag te stellen. Belangrijk is dat je het klein houdt en dat het haalbare doelen zijn. En wees niet te streng voor jezelf. Niet alles is momenteel mogelijk. Wie klein behuisd is en een jong gezin heeft, vindt weinig ruimte voor een moment voor zichzelf. Toch kan het helpen om, al is het maar 10 minuutjes per dag, even tijd voor jezelf te nemen. En bedenk als het vandaag niet lukt: je mag altijd opnieuw beginnen. Morgen is er weer een dag.

Daphne Vlake, Psycholoog, Specialist Stress & Burn-out Preventie